همه چیز درباره ابرخشت در ایران
آشنایی با سازه ابر خشت در ایران
بیشتر خانه های خشتی قادر به تحمل زلزله ها و بادهای طوفانی و شدید نمی باشند.
نادر خلیلی مبتکر سازه ابرخشت در ایران، یک سیستم سازه ای یکپارچه بزرگ از جنس خشت پخته را تصور کرد که کل مجموعه خانه را در بر گیرد. این سیستم و روش ساخت آن شامل کیسه هایی از خاک است که بعد از چیدمان مشخص و مسلح شدن به وسیله سیم خاردار، از داخل خانه تحت حرارت قرار گرفته و تبدیل به یک خانه سرامیکی مسلح و بسیار مستحکم می شود. سازه ابرخشت از کیسه‌هایی با عرض ۵۰-۴۰ سانتی‌متر و طول مورد نیاز ساخته می شود که از خاک پر می‌شوند و مانند برچسب‌های لباس و به کمک دو ردیف سیم‌خاردار در حد فاصل هر کدام از آن‌ها در هم تنیده می‌شوند.
بنای ساخته شده از ابرخشت، در مقابل باد و باران و گرما و سرمای شدید، آتش‌سوزی و زلزله و غیره بسیار مقاوم است. ابرخشت به یک الگوی خاص محدود نمی‌شود. بلکه در الگوهای متفاوت در اتاق‌های ۴۰متری و ۲۰۰متری قابل ساخت است.
مقاومت سازه های ابرخشت
آزمایش‌های زلزله‌نگاری نشان داده این نوع بناها با وجود ظاهر بسیار زیبا که قابلیت افزوده شدن بخش‌های مختلف
به آن وجود دارد، توان مقابله‌ای کم نظیری را برابر لرزه‌های سنگین دارند.
به دلیل شکل خاص این بناها و نحوه انتقال نیرو به صورت فشاری، این سازه ها در
برابر زلزله مقاوم است. این روش در ایالات متحده به عنوان یک روش ضد زلزله مورد
تصویب قرار گرفته و آئین نامه‌ای نیز برای آن تدوین شده است .
پروفسور نادرخلیلی مبتکر سازه های ابرخشت در ایران
ابرخشت را می توان حاصل ۳۰سال زندگی تجربه و کار حرفه‌ای، مرحوم نادر خلیلی، معمار ایرانی ساکن کالیفرنیا دانست.
از سال ۱۹۴۸ بحث سکونت در خارج جو زمین و خصوصاً ماه و مریخ بخش مهمی از مطالعات و پژوهش‌های خلیلی را تشکیل می‌دهد. در همین سال طرح او برای ساخت مسکن در ماه با سیستم ابرخشت و گلتافتن در ناسا مطرح شد. از آن زمان خلیلی از اعضای تیم تحقیقات طرح سکونت و ساخت و ساز در ماه قرار می‌گیرد.
استفاده از ابرخشت در ناسا
پروفسور خلیلی در سال ۱۹۹۱ موسسه Cal-Earth را در بیابان‌های هسپریا در کالیفرنیا بنیاد نهاد. این موسسه، یک موسسه آموزشی و پژوهشی که در آن مرحوم خلیلی و همکارانش تحقیقات خود را بر روی نمونه‌های ابرخشتی و گلتافتن ادامه می‌دادند.
جالب توجه است که ناسا در دوره هایی، فضانوردان خود را با نحوه استفاده از این خانه‌ها و آدابته شدن با آن‌ها آموزش می‌داده است.
ابرخشت راهی برای ایجاد سرپناه در کوتاهترین زمان
ساختمان‌های ساخته شده با روش ابرخشت ، در واقع یک پناهگاه در مواقع اضطراری و یک سرپناه ارزان برای افرادی است که توان ساخت خانه را ندارند. همچنین این خانه‌ها در کوتاه ترین زمان و با کمترین امکانات و بیشترین مقاومت در مقابل بلایای طبیعی ساخته می شوند.
این فناوری ساخت، به مردمان بسیاری از نقاط دنیا از جمله قربانیان زلزله پاکستان سال ۲۰۰۵، پناهندگان کمپ بانی نجار در استان خوزستان ایران، مردم سیل زده سنگال و بسیاری دیگر از نقاط دنیا یاری رسانده است.
ویژگی های ارزشمند سازه های ابرخشت در ایران
از ویژگی های مثبت سازه ابرخشت می توان به داشتن اندرونی و بیرونی اشاره کرد. به طوریکه گفته شده است در مدل‌های پیشرفته این سازه، سردابی وجود دارد که با تعبیه یک حوض و کانال کشی به درون اتاق‌ها، می‌توان در فصول گرم سال از باد خنک جهت سرد شدن خانه بهره برد.
ابرخشت راهی برای جلوگیری از هدر رفت انرژی، عدم استفاده از آهن و آجر
یکی دیگر از ویژگی های ارزشمند ابرخشت قطر دیوارهای این سازه است. به طوریکه هم انرژی خارج نمی‌شود و هم بسیار محکم و مقاوم در برابر زلزله است.
همچنین یکی دیگر از ویژگی‌های منحصر به فرد این سازه را می توان تعبیه پنجره‌ای در سقف آن دانست . این پنجره باعث می‌شود در شبانه روز آسمان را بالای سر خود مشاهده کنید.
Persian